Aromat kawy wprawi nas w dobry nastrój, a mała czarna postawi rano na nogi. Dlatego warto sprawić sobie ekspres do kawy, by codziennie móc cieszyć zmysły wspaniałym naparem. Wybór ekspresów jest duży. Jaki więc wybrać?

I jak wybierać: Na co zwracać uwagę podczas zakupu ekspresu do kawy? Jaki rodzaj ekspresu będzie odpowiedni dla nas? I w końcu jakiej marce zaufać? Te pytania zadaliśmy sprzedawcom zajmującym się ekspresami w dużych sieciach sklepów AGD. Oni, a także producenci tych urządzeń podpowiedzieli nam, jak kupić ekspres do kawy, z którego będziemy zadowoleni.

Rodzaje ekspresów

W sklepach można spotkać dwa rodzaje ekspresów: przelewowe i ciśnieniowe. Różnią się systemem parzenia kawy, a także – co nie mniej ważne – ceną.

Najprostsze i jednocześnie najtańsze są ekspresy przelewowe. Aby przygotować napar w takim urządzeniu, trzeba włożyć do pojemnika na kawę filtr i wsypać odpowiednią ilość kawy. Najczęściej w takich ekspresach stosuje się wymienne filtry papierowe (wypadają niedrogo – 40 sztuk kosztuje około 5 zł). Ich zadaniem jest usuwanie osadu i chloru, dzięki czemu napar jest zdrowszy i smaczniejszy. Teraz do zbiornika z podziałką wlewamy wodę – tyle filiżanek, ile kaw chcemy zaparzyć. Woda jest gotowana i przelewana rurką przez filtr z kawą. Tak powstały napar spływa do dzbanka lub termosu. Pod dzbankiem znajduje się podgrzewana płytka, która utrzymuje wysoką temperaturę kawy. Jednorazowo w ekspresie przelewowym można przyrządzić 8-12 filiżanek kawy. Zwróćmy uwagę czy ekspres, który chcemy kupić, ma przydatne funkcje dodatkowe – na przykład blokadę kapania (dzięki niej napar wypływający z dyszy jest zatrzymywany w momencie wyjmowania dzbanka) lub regulator mocy kawy (moc kawy możemy wybrać dzięki odpowiedniej synchronizacji czasu parzenia i temperatury wody).

Różnice między poszczególnymi modelami ekspresów przelewowych są niewielkie – wszystkie działają na podobnej zasadzie. W niewielkim stopniu różnią się co najwyżej mocą (od około 850 do 1100 W) – im jest większa, tym szybciej napar będzie gotowy. Dużym plusem jest termos, bo płyta grzewcza utrzymuje wysoką temperaturę kawy tylko przez chwilę. Ekspres przelewowy kupimy już za około 100 zł.

Jednak, jak wynika z obserwacji Waldemara Pilarskiego, przedstawiciela firmy Saeco, można dziś zauważyć spadek zainteresowania klientów ekspresami przelewowymi i, co za tym idzie, ich oferta w sklepach jest coraz węższa, rozszerza się natomiast oferta ekspresów ciśnieniowych. To drugi rodzaj ekspresów do kawy. Różnica między kawą z filtra a z ekspresu ciśnieniowego leży w sposobie jej parzenia. Cały system pracy ekspresu ciśnieniowego jest bardziej skomplikowany niż przelewowego. W ekspresach automatycznych wystarczy nacisnąć przycisk, a w ciągu paru sekund do podstawionej filiżanki popłynie czarny napój. Pompa wysokociśnieniowa transportuje zimną wodę do systemu podgrzewania. Następnie woda po osiągnięciu 92-95°C przepływa pod ciśnieniem przez drobne siteczko wypełnione zmieloną kawą. Fusy wypadają do specjalnego pojemnika. Woda przepływająca przez zmieloną kawę w ekspresie ciśnieniowym nie jest wrząca, jak w przypadku ekspresu przelewowego – to pierwsza różnica mająca wpływ na smak i aromat przyrządzanej kawy. Druga – to ciśnienie, pod jakim woda przelatuje przez zmieloną kawę. Do naparu wytrąca się mniej gorzkich substancji i kofeiny – w filiżance kawy z ekspresu ciśnieniowego jest dwa razy mniej kofeiny niż w takiej samej filiżance kawy z filtra. Część ekspresów ma wbudowany młynek, który zapewnia świeżo mieloną kawę. Można też oczywiście korzystać z funkcji parzenia kawy już zmielonej. Poza tym ekspresy ciśnieniowe mogą być wyposażone w podgrzewaną płytkę na filiżanki. Możemy przyrządzać kawę małą, średnią lub dużą, o różnej mocy i różnym aromacie. Miłośnicy mlecznych odmian espresso – cappuccino czy latte macchiato – mogą użyć funkcji gorącej pary podgrzewającej mleko podstawione w dzbaneczku. Para wdmuchuje do mleka mnóstwo małych bąbelków powietrza za pomocą specjalnej dyszy, w wyniku czego powstaje pyszna pianka. W idealnym wypadku taki zabieg szybko powiększy objętość mleka dwukrotnie. Mocna i nasycona, o delikatnej strukturze i trwała – taka powinna być pianka. Część ekspresów jest wyposażona w zintegrowany spieniacz mleka. Jeśli wybierzemy ekspres bez niego, warto go dokupić.

Taka wygoda i niepowtarzalny smak naparu mają jednak swoją cenę. Za ekspresy ciśnieniowe, które prezentujemy poniżej, trzeba zapłacić od 299 do 3799 zł.

Na rynku dostępne są też ekspresy ciśnieniowe na naboje (kapsuły) lub na wkłady. Do takich urządzeń używa się zmieloną, odpowiednio paloną kawę, której porcje są zamknięte w aluminiowe kapsuły lub płaskie wkłady. Zanim zdecydujemy się na taki rodzaj ekspresu, lepiej się jednak dokładnie zastanowić, ponieważ – ze względu na dość wysoką cenę nabojów – kawa z nich jest nawet kilkakrotnie droższa niż przyrządzana z ziaren całych lub mielonych.

Najważniejszym kryterium wyboru ekspresu powinna być jakość przyrządzanej w nim kawy. Który ekspres parzy najlepszą? Można się o tym przekonać metodą prób i błędów (czego nie polecamy, gdyż jest to trudne do zrealizowania) lub sprawdzając w testach tego typu produktów (w nr 2/2005 „Świata Konsumenta” znajdziecie test ekspresów ciśnieniowych). Pamiętajmy, że bardzo dużo zależy też od gatunku kawy, jakiej używamy. Smak i aromat prawdziwego espresso uzyskamy tylko z ekspresu ciśnieniowego. Smak naparu zależy też od dobrej wody i od ubicia kawy. Ekspresy ciśnieniowe dzielimy bowiem na ręczne i automatyczne. W tych pierwszych kawę musimy ubić sami na specjalnej łyżce, co wymaga nieco wprawy. Ale jeśli dojdziemy w ubijaniu do perfekcji, smak espresso będzie niezapomniany.

Co radzą producenci?

Zapytaliśmy producentów ekspresów do kawy, na co konsument powinien ich zdaniem zwracać uwagę, kiedy kupuje taki sprzęt do swojej kuchni. – Najważniejsze jest określenie własnych potrzeb i decyzja, czy ma to być ekspres ciśnieniowy czy przelewowy – radzi Katarzyna Rygiel reprezentująca markę AEG. Zgadza się z nią Waldemar Pilarski z Saeco i dodaje: – Gdy parzymy jedną, dwie kawy dziennie nawet najtańszy ekspres ręczny z ciśnieniowym uchwytem filtra spełni nasze oczekiwania. Natomiast gdy parzymy większą liczbę kaw (np. przyjmujemy często gości) wygodniejszym rozwiązaniem będzie zakup ekspresu automatycznego. Ekspresy ręczne wymagają bowiem wykonania szeregu czynności, zatem zaparzenie kolejno ośmiu kaw wymagać będzie spędzenia w kuchni sporej ilości czasu. Ekspres automatyczny natomiast po naciśnięciu odpowiedniego guzika wykona wszystkie czynności za nas i sprawnie zaparzy kolejne kawy. Należy też nadmienić, że napar przygotowany z kawy świeżo zmielonej bezpośrednio przed zaparzeniem będzie bardziej aromatyczny i smaczny. Zatem dla tych, którzy oczekują więcej po naparze, chcą poczuć wspaniały smak i aromat espresso z gęstą cremą polecam ekspresy automatyczne z wbudowanymi młynkami.

Katarzyna Kaszyńska, przedstawicielka marki Romix zwraca uwagę na ciśnienie, pod jakim przygotowywana jest kawa. – Ekspresy mające mniej niż 12 bar trudno tak naprawdę nazwać ciśnieniowymi – tłumaczy. – Kolejną sprawą jest łatwość obsługi, sposób wyjmowania zbiornika na wodę, czy urządzenie wyposażone jest w tacki na skropliny i czy łatwo się je czyści – wymienia.

W zależności od zasobności naszego portfela i od indywidualnych potrzeb warto wybrać ekspres z dodatkowymi funkcjami i ułatwieniami. – Dla tych, którzy często piją cappuccino, polecamy ekspresy z funkcją szybkiej pary, natomiast system SBS pozwoli na prostą regulację mocy parzonej kawy bez konieczności zmian innych parametrów ekspresu, wbudowany wyświetlacz przekaże zaś wszelkie informacje o stanie urządzenia i ułatwi jego obsługę – tłumaczy Waldemar Pilarski.

– Kiedy wybieramy ekspres przelewowy, ważne, aby była funkcja podgrzewania, żeby kawa w dzbanku była gorąca przez dłuższy czas – uzupełnia Edyta Rusińska z Grupy Grass, dystrybutora ekspresów Ravanson. – W ekspresie wysokociśnieniowym natomiast ważna jest dobra pompa, system samoprzygotowania (czyli żeby był zawsze gotowy do użytku), dobry system do robienia cappuccino, możliwość podgrzewania filiżanek. A kiedy wybieramy ekspres niskociśnieniowy, ważne jest, aby miał zabezpieczenie przez otwarciem zbiornika na wodę w momencie, gdy jest tam wysokie ciśnienie – wylicza Edyta Rusińska.

Nie mniej ważne jest także wzornictwo. – Ekspres często stoi w kuchni na wyeksponowanym miejscu i powinien być dopasowany do kuchennego wnętrza – mówi Katarzyna Rygiel.

Jaka marka?

Jeśli już dokładnie wiemy, jaki rodzaj ekspresu do kawy jest nam potrzebny i wiemy, jakie parametry musi spełniać, kolej na wybór marki urządzenia. Aby go ułatwić, poprosiliśmy sprzedawców dużych sieci sklepów AGD: Media Markt oraz RTV Euro AGD o opinie, która marka ekspresów jest najlepsza, a która najgorsza. O wypowiedzi poprosiliśmy też producentów ekspresów do kawy:
– Poprosiliśmy ich o skomentowanie opinii sprzedawców.
– Spytaliśmy, jakie są plusy, a jakie minusy ich urządzeń.

Saeco:
Sprzedawcy: „Najlepsze ekspresy; mają dobre łyżki umożliwiające ubicie kawy, aby woda równomiernie przez nią przelatywała; tworzą dobrą i trwałą piankę na espresso”. „Polecam niektóre modele Saeco, ale nie wszystkie – są lepsze i gorsze; jest pewna linia automatów Saeco, w której młynki ceramiczne są awaryjne, być może ta większa awaryjność wynika też z tego, że bardzo dużo sprzedaje się ekspresów Saeco, ale myślę, że to marka trochę przereklamowana; dobrym rozwiązaniem w Saeco jest uszczelka, dzięki której powstaje dodatkowe ciśnienie i tworzy się trwała pianka; ekspresy Krupsa i Saeco są najlepsze, jeśli chodzi o piankę; uszczelka sprawia też, że używamy sitka o jednej wielkości – nie trzeba go zmieniać, kiedy chcemy zrobić na przykład mniejszą kawę.”
Waldemar Pilarski, Saeco:
„Co do lepszych i gorszych modeli, wydaje nam się, że ze względu na powielanie dobrych, sprawdzonych rozwiązań technicznych w kolejnych ekspresach Saeco można tu raczej mówić o lepiej lub gorzej przyjętych przez klientów na rynku. Saeco wprowadza wiele innowacyjnych rozwiązań mających na celu uzyskanie smacznej, aromatycznej kawy. Niestety zdarzyło się (w przypadku nowego ceramicznego młynka), że nowe rozwiązanie nie zostało dokładnie przetestowane i w jednym z modeli mogły i powstawały problemy – ekspresy jednak zostały wycofane ze sprzedaży i trafiły tam dopiero po wymianie młynków na nowe. Teraz, gdy innowacja ta została dopracowana, młynki z żarnami ceramicznymi to podstawowe, sprawnie działające rozwiązanie.
Ekspresy ręczne:
+ unikatowy ciśnieniowy uchwyt filtra – wbudowany zawór zapewnia, bez konieczności umiejętnego ubijania kawy, uzyskanie każdorazowo właściwego ciśnienia przy zaparzaniu, a co za tym idzie grubej, trwałej, aromatycznej warstwy cremy (pianki)
+ dzięki ww. zaworowi ciśnieniowemu wystarczy jedno sitko na kawę – nie ma konieczności jego zmiany, gdy chcemy uzyskać napar z mniejszej czy większej porcji kawy
+ Pannarello – specjalnie skonstruowana dysza do spieniania mleka do cappuccino.
Ekspresy automatyczne (z wbudowanymi żarnowymi młynkami do kawy):
+ prosta obsługa – dzięki w pełni zautomatyzowanemu procesowi parzenia umożliwiają otrzymanie kawy tuż po naciśnięciu przycisku
+ wyjmowany blok zaparzający (patent Saeco) – umożliwia proste czyszczenie urządzenia pod bieżącą wodą, bez konieczności korzystania z usług serwisów
+ wbudowane żarnowe młynki do kawy ziarnistej z możliwością precyzyjnej regulacji grubości mielenia
+ Pannarello i szereg funkcji (m.in. programowanie twardości wody, system szybkiej pary, SBS – regulacja mocy parzonej kawy bez konieczności zmian innych parametrów.”
Producent nie wymienił minusów swoich ekspresów.

Krups:
Sprzedawcy: „Jeśli chodzi o ekspresy ciśnieniowe, ta marka plasuje się na drugim miejscu pod względem jakości; droższe modele tworzą trwałą piankę na espresso”. „Polecam Krups jako jedną z najlepszych marek; ciśnieniowe ekspresy Krupsa inaczej parzą kawę niż pozostałe – zawsze ze świeżej wody, która zawsze ma jednakową temperaturę, gdyż Krups cofa resztę wody pozostałą po zaparzeniu kawy z powrotem do zbiornika, dzięki temu, oprócz jednakowej temperatury każdej kolejnej kawy, nie tworzy się kamień; można w Krupsie parzyć kawę i w saszetkach i mieloną – drugi uchwyt gratis; tworzy dobrą piankę – Krupsy i Saeco są najlepsze, jeśli chodzi o piankę.”
Anna Grodek, Groupe SEB (Krups):
„Krups to marka kojarzona z prestiżem i najwyższą jakością, dla koneserów. Innowacje i patenty gwarantują najwyższą jakość i najlepszy smak i aromat kawy espresso czy cappuccino, m.in.: Thermoblock (zaawansowany system grzewczy), system Cematic (gwarantuje pojawienie się pianki crema), system Ultra Aroma (parzenia wstępnego uwalniający pełny aromat i smak kawy). Do tego dochodzi atrakcyjna stylistyka i eleganckie wzornictwo, produkty projektowane przez znanych designerów.”

DeLonghi:
Sprzedawcy: „To dobre ekspresy, ale niektóre modele nie mają uszczelek ciśnieniowych, w związku z czym na espresso pianka jest słaba, szybko znika”. „Polecam DeLonhgi jako jedną z najlepszych marek ekspresów.”
Kamila Wiszniewska, East Trading Company (DeLonghi):
“Nie spotkaliśmy się z taką opinią, wszystkie nasze ekspresy posiadają uszczelki, które doskonale zdają swoją rolę. Dodatkowo gama naszych ekspresów barowych jest sukcesywnie uzupełniana o filtr Crema, który sprawia, że pianka utrzymuje się jeszcze dłużej. Jesteśmy pewni, że nasze wieloletnie doświadczenie oraz szeroka gama oferowanego sprzętu doskonale wpisuje się w gusta miłośników kawy. Potwierdzeniem tego są opinie naszych klientów, których zadowolenie jest dla nas najważniejsze.
+ Przyjemny i przejrzysty system sterowania pracą ekspresu
+ szeroka gama dostępnych w ofercie ekspresów
+ tradycja i doświadczenie marki DeLonghi
– ekspresy do kawy DeLonghi, przeznaczone są przede wszystkim do domowego użytku; wyjątkiem są ekspresy automatyczne serii EAM, które bardzo często eksploatowane są w biurach i zakładach pracy
– w przypadku ekspresów do kawy wysokociśnieniowych występuje drżenie podczas parzenia kawy.”

Siemens i Bosch:
Sprzedawcy: „W przypadku tych marek płaci się za markę, design, za stal nierdzewną itp., a działanie jest takie samo, jak innych ekspresów; w ekspresach przelewowych jest dobry i wygodny w użyciu termos, w termosie lepiej niż w dzbanku kawa zachowuje aromat i wysoką temperaturę; w ekspresach przelewowych jest funkcja odkamieniania; w mniejszym stopniu osadza się kamień dzięki grzałkom ze stali nierdzewnej.”

Philips:
Sprzedawcy: „Jeden z plusów ekspresów przelewowych Philipsa to możliwość automatycznego wyłączenia po dwóch godzinach.”

Rowenta:
Sprzedawcy: „Ma wygodną funkcję ustawienia ilości wody w filiżance i sam kończy nalewać kawę, podczas gdy w wielu innych modelach trzeba zakończyć nalewnie przyciskiem, więc musimy stać przy ekspresie podczas nalewania.”

Ravanson:
Edyta Rusińska, Grass, dystr. Ravanson:
„+ Robią doskonałą kawę
+ nowoczesny wygląd, wykończenie ze stali nierdzewnej
+ bardzo dobra cena
– jeszcze mała gama.”

Braun:
Sprzedawcy: „Bardzo dobrze się sprzedają ekspresy przelewowe; polecam je.”

Solac:
Sprzedawcy: „Ekspres przelewowy ma termos, który ciężko się otwiera, więc jest niepraktyczny i niewygodny w użyciu”. „To popularna marka w Hiszpanii, nie jest zła, mamy dużo urządzeń Solac.”

Romix:
Katarzyna Kaszyńska, przedstawicielka marki Romix:
„+ Prosty w obsłudze
+ pompa produkcji włoskiej
+ 15 bar
– nie porcjuje ilości wody na filiżankę
– brak wbudowanego młynka
– brak regulatora twardości wody.”