Do testu wybraliśmy 16 najpopularniejszych niegazowanych wód butelkowanych dostępnych na polskim rynku. Akredytowane laboratoria przebadały zarówno wody mineralne, źródlane, jak i stołowe. Oceniano produkty zakupione w dużych sieciach handlowych i będące, zgodnie z deklaracją producenta, w okresie pełnej przydatności do spożycia.

Wraz z korzystnymi przemianami w nawykach żywieniowych i propagowaniem zdrowego stylu życia w Polsce w ciągu ostatnich 10 lat wzrosło również spożycie wód butelkowanych, zarówno gazowanych, jak i niegazowanych. Wynosi ono obecnie około 50 l na mieszkańca rocznie i wzrosło w stosunku do 1993 r. ponad trzykrotnie. Szacuje się, że tendencja wzrostowa będzie się utrzymywać, wciąż jednak daleko nam do takich rekordzistów, jak Niemcy, Francuzi czy Włosi, którzy wypijają od 115 do 185 l wody rocznie.

Źródlana, mineralna czy stołowa?

Do wyboru mamy trzy podstawowe rodzaje wody butelkowanej: naturalną wodę mineralną, naturalną wodę źródlaną oraz tzw. wodę stołową. Największą grupę stanowią wody źródlane, których typową cechą jest niska zawartość składników mineralnych. Wody te, ze względu na pierwotną czystość, są niezwykle cenne jako przeznaczenie do celów kuchennych: przygotowania posiłków dla dzieci i niemowląt, napojów zimnych i gorących, a także do gotowania, szczególnie w rejonach, gdzie woda wodociągowa jest niskiej jakości. Wody źródlane stosuje się również do codziennego spożycia dla całej rodziny. Nie należy jednak przypisywać im cennych właściwości wód mineralnych, ponieważ zawartość składników mineralnych jest w nich znikoma i nie ma praktycznie znaczenia dla zdrowia.

Druga grupa to wody mineralne. Zaliczają się do niej wody zawierające co najmniej 1000 mg/l rozpuszczonych składników mineralnych lub 250 mg dwutlenku węgla naturalnego pochodzenia. Do kategorii tej zalicza się także wody o dużo niższej ilości składników mineralnych, lecz charakteryzujące się znaczącą żywieniowo zawartością jednego lub kilku składników mineralnych, na przykład wapnia, magnezu, wodorowęglanów bądź niską (poniżej 20 mg/l) zawartością sodu. Te wody, w których zawartość składników mineralnych jest niższa niż 1000 mg/l, a które znalazły się w kategorii naturalnych wód mineralnych ze względu na niewielką zawartość sodu, mogą być stosowane, podobnie jak wody źródlane, bez szczególnych ograniczeń. Doskonale nadają się do zaspokajania pragnienia, zarówno przez dzieci, jak i osoby dorosłe, są też doskonałym uzupełnieniem diet niskosodowych. Natomiast wód o wysokiej zawartości składników mineralnych, o szczególnych właściwościach dietetycznych, nie powinniśmy pić w dużych ilościach. Warto dokładnie czytać informacje umieszczone na etykiecie i dopasować rodzaj wody do swoich potrzeb żywieniowych.

Trzecia, najmniej liczna grupa wód butelkowanych, to wody stołowe produkowane z naturalnych wód źródlanych przez dodanie do nich określonej recepturą ilości związków mineralnych lub naturalnej wody bogatej w minerały. Ma to na celu uzyskanie specyficznych, pożądanych właściwości odżywczych, zbliżonych do naturalnej wody mineralnej. Ponieważ skład wód stołowych jest modyfikowany w procesie produkcji, nie można ich określać, ani też reklamować jako wód naturalnych.

Co zbadano?

W badanych wodach oceniono:
– sposób oznakowania etykiety,
– cechy sensoryczne: smak, zapach i wygląd wód oraz ich właściwości orzeźwiające,
– zawartość składników podstawowych – mających znaczenie dla ogólnej mineralizacji oraz wartości dietetycznej wód – jonów wapnia, magnezu i sodu oraz jonów wodorowęglanowych, siarczanowych i chlorkowych,
– zawartość substancji niepożądanych i toksycznych w nadmiernych stężeniach, takich jak azotany i azotyny, amon i żelazo,
– utlenialność wód (chemiczne zapotrzebowanie na tlen) świadczące o stopniu zanieczyszczenia wody związkami organicznymi i niektórymi związkami nieorganicznymi,
– jakość mikrobiologiczną wód – obecność bakterii grupy coli typu kałowego, Pseudomonas aeruginosa, paciorkowców kałowych, redukujących siarczyny oraz ogólną liczbę bakterii mezofilnych i psychrofilnych.

W teście przebadano wody mineralne: Arctic, Cisowianka, Jurajska, Kinga Pienińska, Muszynianka, Nałęczowianka, Staropolanka, Vittel i Ustronianka oraz wody źródlane: Aqua Minerale, Aquarel, Bonaqa, Mazowszanka, Nata, Nestle, Woda Maksymiliana i Żywiec Zdrój.