Z problemem nadwagi i otyłości zmaga się coraz więcej Polaków. Ale część z nas nie tyje z upływem lat. Czy te osoby zawdzięczają swoją szczupłą sylwetkę genom? Czy może w utrzymanie formy wkładają mnóstwo pracy?

Żeby poznać prawdę o zwyczajach żywieniowych, sportowych i doświadczeniach z odchudzaniem osób z nadwagą, osób, które skutecznie pozbyły się zbędnych kilogramów oraz osób, które zawsze były szczupłe, amerykańskie Narodowe Centrum Badawcze magazynu „Consumer Reports” przeprowadziło wśród nich ankietę. Wynik nie trudno było przewidzieć: Otóż osoby, które nigdy nie tyły, nie spędzają czasu na kanapie z pilotem w jednej i miską chipsów w drugiej ręce. Tylko 3% ankietowanych z tej grupy przyznało, że nigdy nie uprawiało żadnego sportu i nie przywiązywało wagi do swojej diety. Osoby zawsze szczupłe mają bardzo zbliżone zwyczaje żywieniowe i aktywność fizyczną do tych, którym udało się schudnąć i utrzymać nową wagę przez co najmniej trzy lata.

Na talerzach osób z obu badanych grup można często znaleźć zdrową żywność: warzywa i owoce oraz produkty pełnoziarniste. Unikają one natomiast niezdrowych tłuszczów. Zwykle kontrolują też wielkość zjadanych porcji. I w końcu często i regularnie uprawiają sport. Jedyna różnica między osobami szczupłymi od zawsze, a tymi, którym udało się skutecznie schudnąć to fakt, że tym pierwszym zachowywanie zdrowej diety i stylu życia przychodzi nieco łatwiej i bardziej naturalnie.

Niestety grupa osób, którym mimo chęci i prób nie udało się skutecznie schudnąć, okazała się w przytaczanym przez nas badaniu, największa (42%). W dwóch pozostałych grupach znajdowało się mniej więcej tyle samo osób (16% zawsze szczupłych i 15% po skutecznym odchudzaniu). Co ciekawe, większość ankietowanych, którzy schudli, osiągnęli swój cel własnymi siłami – bez uciekania się do jakichkolwiek komercyjnych programów dietetycznych, bez pomocy medycyny, książek czy preparatów na odchudzanie.

6 sekretów osób szczupłych

Ankieta wyłoniła sześć zasad, których trzymają się osoby utrzymujące prawidłową masę ciała. Niby nic nowego – sześć prawd znanych od dawna, ale warto zdać sobie sprawę z faktu, że jeśli wdrożysz je w życie, możesz śmiało powiedzieć, iż prowadzisz tryb życia osoby szczupłej.

1. Kontroluj porcje. Osoby o niższej wartości BMI (wskaźniku masy ciała), bardziej kontrolują wielkość zjadanych porcji.
2. Ogranicz tłuszcze. Tłuszcze powinny dostarczać nam mniej niż jedną trzecią kalorii w ciągu dnia. Tej zasady pilnuje co najmniej przez pięć dni w tygodniu większość szczupłych osób, w przeciwieństwie do otyłych.
3. Jedz owoce i warzywa. Im częściej respondenci jedli w ciągu dnia co najmniej pięć porcji warzyw i owoców, tym niższy mieli – jak się okazywało – wskaźnik BMI.
4. Wybieraj produkty pełnoziarniste. Osoby o szczupłej sylwetce częściej sięgają po zboża pełnoziarniste, rzadziej natomiast wybierają na przykład białe pieczywo od ankietowanych przy kości.
5. Jedz w domu. Im grubsi byli ankietowani, tym częściej jadali poza domem: w barach, restauracjach czy fast foodach, albo też kupowali jedzenie na wynos.
6. Ćwicz! Regularne i intensywne ćwiczenia fizyczne (takie, które przyspieszają oddech i tętno oraz trwają co najmniej 30 minut) były ściśle skorelowane z niższym wskaźnikiem BMI. Osoby, którym nie udało się schudnąć, rzadziej deklarowały, że ćwiczą co najmniej raz w tygodniu (23%) niż wszyscy ci, którzy są szczupli, czy to od zawsze (31%) czy też dzięki skutecznemu schudnięciu (32%).

Wśród zasad stosowanych przez szczupłych nie znalazła się dieta uboga w węglowodany (tzw. low-carb). Co ciekawe, okazało się, że popularne zmniejszanie ilości spożywanych węglowodanów, było według wyników ankiety powiązane z wyższym wskaźnikiem BMI. Oczywiście nie musi to oznaczać, że diety niskowęglowodanowe, takie jak dieta Atkinsa czy South Beach, nie działają, ale że osoby o wyższym wskaźniku BMI po prostu częściej przechodzą na tego typu dietę. Warto jednak zwrócić uwagę, na inny wynik ankiety: otóż samo ograniczenie węglowodanów nie wystarcza do schudnięcia. Konieczna jest także zmiana nawyków: kontrolowanie wielkości porcji oraz zwiększenie wysiłku fizycznego.

Klucz do sukcesu

Wygląda na to, że kluczem do sukcesu w kwestii odchudzania są realistyczne cele. Z ankiety wynika, że trwały spadek wagi wychodzi tym osobom, które zakładają zrzucenie do 15% kilogramów. W przeciwnym wypadku, gdy nasze oczekiwania są zbyt wygórowane, dużo łatwiej się zniechęcić. To jeden z głównych problemów znanych i z innych badań nad psychologią odchudzania.

Jednego uniwersalnego klucza do skutecznego schudnięcia nie ma. Odchudzanie to bowiem proces bardzo indywidualny i każdy musi sam odkryć własne metody, które w jego konkretnym przypadku będą skuteczne. Niemniej jednak istnieje kilka przyzwyczajeń charakterystycznych dla osób szczupłych. Jeżeli staną się one i twoimi przyzwyczajeniami, zwiększysz swoje szanse na skuteczne pozbycie się zbędnych kilogramów i – co nie mniej ważne – na zdrowsze życie. A zatem oprócz sześciu wspomnianych wyżej zasad, weź pod uwagę również kilka następujących rad:

Nie zniechęcaj się!
Badania dowodzą, że osoby przechodzące na dietę odchudzającą mają często bardzo nierealistyczne oczekiwania co do jej efektu. Zrzucenie 15% wagi być może nie brzmi donośnie, ale znacznie poprawia ogólny stan zdrowia i zmniejsza ryzyko wielu chorób.

Szukaj pomocy!
Wynik ankiety potwierdził, że wielu odchudzającym się, których członkowie rodziny nie wspierali (a wręcz przeciwnie) podczas stosowania diety, nie udało się schudnąć. Dlatego warto poprosić bliskich, by nie namawiali nas do jedzenia produktów, których chcemy unikać.

Wstań i ruszaj się!
Regularny wysiłek fizyczny jest ściśle powiązany z utrzymaniem właściwej wagi ciała. Badania pokazują, że każdy rodzaj ruchu jest dobry, w tym i prace domowe, w ogrodzie czy zabawa z dziećmi. Dla kontrastu: codzienne godziny spędzane na siedząco, czy to za biurkiem w pracy czy podczas oglądania telewizji, są związane z większą wagą ciała.