Czy wiesz, że kiedy kupujesz w sklepie gazetę, kefir lub jabłko, zawierasz umowę sprzedaży? Większość z nas na co dzień nie zastanawia się nad tym, że tak prozaiczna czynność, jaką są zakupy, to czynność prawna. Niestety często nie zdajemy sobie też sprawy ze związanych z nią konsekwencji. Jakie mamy prawa i jakie obowiązki jako konsumenci?

Zanim następnym razem udasz się na zakupy, warto dowiedzieć się, czym jest umowa sprzedaży, kogo nazywamy sprzedawcą, a kogo konsumentem.

Czym jest umowa sprzedaży?

Z umową sprzedaży mamy do czynienia, gdy sprzedawca oferuje konsumentowi wyrób lub usługę w zamian za wspólnie uzgodnioną cenę. Umowa taka może być pisemna, ale najczęściej mamy do czynienia z umową ustną. Przecież przed kupieniem gazety w kiosku nikt nie będzie podpisywał w tej sprawie umowy. Pamiętaj, że zawierając umowę, zgadzasz się na odbiór dostawy wyrobu lub przyjmujesz świadczenie usługi, jak również zgadzasz się na zapłacenie ustalonej ceny.

Taka umowa sprzedaży jest regulowana ustawą o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej (inaczej zwaną ustawą konsumencką) i daje pewną ochronę konsumentom. Niemniej jednak zawsze dobrze jest zachować ostrożność, zanim weźmie się na siebie zobowiązanie i zawrze umowę.

Kogo nazywamy sprzedawcą?

Za sprzedawcę uważa się: Po pierwsze kupca, handlowca lub inną osobę fizyczną lub prawną. Należą do nich również organizacje publiczne czy charytatywne. Po drugie sprzedawca to osoba oferująca wyroby lub usługi na sprzedaż.

Wyrobami są rzeczy materialne. Są to ruchome (dające się przenosić) dobra fizyczne, na przykład owoce, komputer, buty.

Usługi w przeciwieństwie do towarów konsumpcyjnych są czynnościami i mają niematerialny charakter. Z uwagi na obiekt czynności usługowych (ludzie, przedmioty) i charakter czynności usługowych możemy wyróżnić usługi z przewagą elementów materialnych (usługi ukierunkowane na człowieka, np. usługi opieki zdrowotnej, fryzjersko-kosmetyczne lub skierowane na przedmioty, np. transport, usługi porządkowe, pralnicze) lub z przewagą elementów niematerialnych (usługi skierowane na ludzkie umysły, np. edukacyjne, kulturalne, informacyjne lub skierowane na dobra niematerialne, np. usługi finansowe, prawne). Usługa jest zatem na przykład dostawa elektryczności, ubezpieczanie samochodu czy pożyczanie pieniędzy.

Oprócz dwóch wyżej wymienionych definicji sprzedawcy jest jeszcze trzecia: otóż sprzedawcami są osoby, które działają w ramach profesjonalnie wykonywanej działalności lub mają na celu osiągnięcie założonych celów statutowych, tzn. realizują działalność, do której firma została powołana. Definicja sprzedawcy ma zatem szeroki zasięg.

Kim jest konsument?

Konsumentem jest każda osoba fizyczna lub prawna, która pozyskuje lub wykorzystuje wyroby materialne lub usługi dostępne na rynku niezwiązane z przedmiotem jej działalności zawodowej. Aby zostać uznanym za konsumenta, wystarczy kupić wyrób lub usługę w celu niezwiązanym z wykonywaną pracą lub z działalnością firmy.

Przykład: Menedżer w firmie, który kupuje komputer dla swoich pracowników, nie jest objęty ochroną konsumencką. Ten sam menedżer kupując komputer dla swoich dzieci jest uważany za konsumenta i tym samym jest chroniony przepisami ustawy konsumenckiej.

Więcej na: www.dolceta.eu

*  *  *

Dolceta, czyli e-dukacja konsumentów

Tym artykułem rozpoczynamy cykl tekstów dotyczących praw konsumentów, przygotowany przez autorów projektu Dolceta.

Jeśli nie znasz swoich praw, tracisz. Kupujesz towar, który w domu okazuje się wadliwy? Sprzedawca każe ci zapłacić wyższą cenę niż ta podana przy półce sklepowej? Odebrany z pralni płaszcz ma dziurę? Takie niemiłe niespodzianki zdarzają się chyba każdemu konsumentowi. Ale znajomość praw, które ci przysługują, sprawia, że tego typu problemy będziesz potrafił rozwiązać.

Dolceta to finansowany przez Komisję Europejską, ciągle rozwijany projekt edukacji konsumenckiej online, w który zaangażowanych jest 27 państw członkowskich Unii Europejskiej. Na stronie internetowej www.dolceta.eu każdy konsument może znaleźć przydatne informacje zebrane w czterech modułach tematycznych. Nie zabrakło też quizów, dzięki którym możemy edukować się w formie zabawy.