Im bliżej sezonu, tym niższe rabaty – wiedzą o tym wszyscy ci, którzy już teraz korzystają z wakacyjnych ofert first minute. Ale czy w każdym przypadku wcześniej znaczy taniej?
Podróżujemy coraz częściej. W 2003 r. polskie porty lotnicze przewiozły 7 mln pasażerów, a w 2008 r. już ponad 20 mln – wynika z raportu Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Chcesz, żeby wakacje były naprawdę udane? Zawsze dokładnie czytaj umowę, zanim ją podpiszesz z biurem podróży. Bądź czujny i dokładnie sprawdź wszystkie szczegóły oferty. Pamiętaj też, jakie prawa ci przysługują.
Kiedy wycieczka może podrożeć?
Przed wyborem oferty oczywiście trzeba sprawdzić cenę wyjazdu oraz – co nie mniej ważne – opłaty dodatkowe. Na tym nie koniec. Zachęcamy do zajrzenia do rejestru klauzul niedozwolonych, w którym znajdują się postanowienia z umów uznane za niedozwolone prawomocnym wyrokiem Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. W tej chwili w rejestrze znajduje się 1849 klauzul, z czego ponad 600 dotyczy turystyki.
Nadal największą obawę konsumentów kupujących wycieczki kilka miesięcy przed urlopem budzi zmiana ceny. Nic dziwnego – w końcu do wyjazdu zostało jeszcze kilka miesięcy. Wiele osób boi się, że w tym czasie biuro podróży podniesie nagle cenę naszej wycieczki. Czy może tak uczynić? Zgodnie z przepisami nie. Cena wycieczki nie może się zmienić, chyba że umowa wyraźnie to przewiduje. A i wtedy powodem podwyżki może być tylko wzrost kursów walut, kosztów transportu oraz podatków, opłat urzędowych, lotniskowych czy przeładunkowych w portach morskich. Biuro podróży powinno udokumentować wpływ na zmianę ceny, a konsument może się nie zgodzić na propozycję, wypowiedzieć umowę i odzyskać wszystkie wpłacone pieniądze. Niestety okazuje się, że przedsiębiorcy nadal nie respektują tego prawa.
Nieuczciwe biura
Ostatnio wątpliwości UOKiK-u wzbudziły praktyki kilku biur podróży: Oasis Tours z Warszawy, Rainbow Tours z Łodzi, Viva Tours z Chorzowa oraz Witours z Bielska-Białej, na które Urząd nałożył łączną karę w wysokości ponad 744 tys. zł.
W tym pierwszym przypadku UOKiK zakwestionował między innymi treść komunikatów rozsyłanych klientom przez spółkę Oasis Tours. Informowała ona o podwyższeniu ceny wycieczki ze względu na wzrost opłaty paliwowej, wskazując, że w takiej sytuacji prawo nie przewiduje możliwości odstąpienia od umowy i zwrotu kosztów wycieczki. Tymczasem zgodnie z prawem w sytuacji zmiany istotnych warunków umowy, na przykład ceny, programu czy miejsca odlotu, konsument może zrezygnować z wycieczki bez ponoszenia żadnych kosztów. W związku z tym Prezes Urzędu uznała, że spółka naruszyła zbiorowe interesy konsumentów. Nałożono na nią karę w wysokości 389 023 zł.
Wątpliwości UOKiK-u wzbudziły także postanowienia stosowane przez Viva Tours. Spółka ta między innymi procentowo określała kwotę jaką może potrącić, jeżeli konsument zrezygnuje z wycieczki. Zgodnie z prawem w takiej sytuacji biuro podróży może zatrzymać część wpłaconych pieniędzy, ale musi ona odpowiadać faktycznie poniesionym przez nie kosztom. Za stosowanie klauzul wpisanych do rejestru postanowień niedozwolonych na przedsiębiorcę została nałożona kara 143 270 zł.
Również umowy, które klienci podpisywali z Rainbow Tours zawierały sprzeczne z prawem postanowienie. Organizator nie ponosił odpowiedzialności za utratę lub uszkodzenie pozostawionych w bagażu pieniędzy, kart płatniczych, biżuterii, sprzętu fotograficznego itp. Zdaniem ekspertów z UOKiK-u konsument ma prawo oczekiwać, że podczas wycieczki także jego bagaż będzie bezpieczny. Warto przypomnieć, że biuro podróży nie odpowiada wtedy, gdy szkoda jest spowodowana działaniem konsumenta, osób trzecich lub siły wyższej. Odpowiada natomiast za zaniedbania przewoźników, hotelu i innych pośredników. Prezes Urzędu, za stosowanie postanowień z rejestru klauzul niedozwolonych, nałożyła na biuro podróży karę 210 012 zł.
Decyzje te nie są ostateczne. Ukarane biura podróży mogą się jeszcze od nich odwołać do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Pamiętajmy, pułapek w umowach takich, jak opisane powyżej, możemy uniknąć, jeżeli podczas wybierania i kupowania wycieczki zachowamy czujność.
