Bio, eko i organic–tak oznakowany produkt powinien pochodzić z rolnictwa ekologicznego. Tymczasem co piąty z nich wcale ekologiczny nie jest.
Co to znaczy, że produkt jest ekologiczny? Musi zawierać co najmniej 95% składników ekologicznych, czyli między innymi niemodyfikowanych genetycznie, uprawianych bez sztucznych nawozów czy z zastosowaniem ograniczonej liczby substancji dodatkowych. Inspekcja Handlowa przyjrzała się im dokładniej i…zakwestionowała co piątą sprawdzoną partię.
Produkcja żywności ekologicznej jest bardzo restrykcyjna: gospodarstwo rolne i zakład przetwarzający muszą poddać się kontroli, aby uzyskać specjalny certyfikat. Potwierdza on, że dany produkt spełnia unijne normy dotyczące produkcji ekologicznej. Najprościej produkt pochodzący z rolnictwa ekologicznego możemy rozpoznać po zielonym logo przedstawiającym liść uformowany z białych gwiazdek, które obowiązuje w całej Unii Europejskiej.
Oznakowanie wprowadzające w błąd
153 z 980 sprawdzonych przez inspektorów partiiproduktów było niewłaściwie oznakowanych. Najczęściej brakowało wymaganego oznakowania – unijnego znaku przy jednoczesnym użyciu słowa „eko”.
Zdarzało się także, że oznaczenia zostały użyte bezprawnie (na przykład produkt nie miał specjalnego certyfikatu, a ze składu innego wynikało, że do produkcji użyto mniej niż 95% składników naturalnych, więc nie był on ekologiczny).
Sporadycznie producenci zachwalali swoje wyroby, informując, że nie zawierają one GMO. Tymczasem zgodnie z prawem żaden produkt pochodzący z rolnictwa ekologicznego nie może ich zawierać.
Zdarzało się też, że producent przypisywał swoim wyrobom jakieś szczególne właściwości, których w rzeczywistości nie posiadały.
Jakość poniżej oczekiwań
49 partii kontrolerzy zakwestionowali ze względu na niewłaściwą jakość. Nieprawidłowości to między innymi obecność siarczynów w rodzynkach biodeklarowanych jako niesiarkowane– dwutlenek siarki (E220) jest stosowany do konserwowania suszonych owoców.
Ponadto rzeczywista ilość składników była niższa od podanej na opakowaniu, na przykład wykryto niższą zawartość tłuszczu w ekologicznym serze, mniejszą ilość owoców w musli, czy dzikiej róży w ekologicznej herbatce.
Jak wybierać produkty ekologiczne?
– Zweryfikuj miejsce zakupu – „ekobazary” czy sklepy „ekologiczne” lub z tzw. „zdrową żywnością” nie zawsze oferują żywność ekologiczną. Określenia te wykorzystywane są do celów marketingowych i nie przesądzają o tym, że w miejscach tych oferowana jest wyłącznie żywność ekologiczna.
– Nie ufaj reklamie – wyrażenia „z ekologicznie czystych rejonów” itp. nie wskazują, że produkt jest ekologiczny. Produkty ekologiczne można rozpoznać po ich etykietach, na których umieszczone są słowa „ekologiczny”, „eko” lub „bio” oraz unijne logo produkcji ekologicznej („ekoliść”) i numer jednostki certyfikującej. Tylko takie oznakowanie produktu daje gwarancję jego ekologicznego pochodzenia.
– Zwróć uwagę na oznakowanie – można sprawdzić, czy ekologiczne warzywa i owoce sprzedawane bez opakowań („luzem”) są rzeczywiście ekologiczne. Jeżeli produkty ekologiczne oferowane są do sprzedaży bez opakowań jednostkowych, sprzedawca musi posiadać aktualny certyfikat, zawierający wykaz produktów ekologicznych, wydany przez upoważnioną jednostkę certyfikującą. Certyfikat świadczy o tym, że na wszystkich etapach wytwarzania produktu zastosowane zostały ekologiczne metody produkcji.
– Uważaj na krótsze terminy przydatności do spożycia i daty minimalnej trwałości żywności ekologicznej. Pamiętaj, że warunki jej przechowywania sąbardziej rygorystyczne z uwagi na zakaz stosowania w większości przypadków substancji konserwujących i przeciwutleniających;
– Pamiętaj, że często wygląd żywności ekologicznej bywa mniej atrakcyjny w porównaniu z żywnością nieekologiczną z uwagi na jej naturalne metody produkcji oraz zakaz stosowania substancji poprawiających barwę oraz strukturę i konsystencję.
Czytaj też:
Czy eko znaczy lepsze? – bywa, że gorsze…
Kosmetyki naturalne – mniej natury niż sądzisz
Na tropie GMO – ile GMO tkwi w koszyku z naszymi codziennymi zakupami?