Generalnie w Polsce jest tak, że gdy uzgodniło się umowę, nie można się z niej wycofać. Ale nie w każdym przypadku – istnieją pewne umowy, które dają „czas na ochłonięcie”.
Zawarłeś umowę kupna telewizora, bo dałeś porwać się przekonującej reklamie, która wmówiła ci, że bez niego się nie obędziesz. Jednak po kilku dniach, a może już po kilku godzinach, kiedy nieco ochłonąłeś, stwierdzasz, że tak naprawdę nie było cię na niego stać. Zresztą równie dobrze oglądałoby ci się filmy w innym telewizorze, nie tym z reklamy, o mniejszym ekranie i nieco starszym modelu. Czy możesz wycofać się z umowy, którą podpisałeś?
W tym artykule odpowiemy na pytania: Czym jest okres, w którym strony mogą odstąpić od umowy? Kiedy jest przyznawany czas, w którym strony mogą odstąpić od umowy, tzw. czas na ochłonięcie (cooling off period)?
Kiedy możesz zerwać umowę bezkarnie?
Czas, w którym strony mogą odstąpić od umowy to czas, w którym konsument może jeszcze raz przemyśleć swoją decyzję w sprawie zakupu bez ponoszenia żadnych kar umownych lub przedstawiania swych powodów odstąpienia od umowy. A zatem możesz zwrócić telewizor sprzedawcy bez podawania żadnych przyczyn, a sprzedawca musi zwrócić ci całą zapłaconą za urządzenie kwotę. Ale – uwaga – czas taki jest przyznawany konsumentowi tylko w pewnych okolicznościach. Zasada ogólna stanowi bowiem, że gdy uzgodniło się umowę, jest się nią związanym.
A więc kiedy możesz zwrócić telewizor bezkarnie? Czas, w którym strony mogą odstąpić od umowy, jest przyznawany w następujących okolicznościach:
Jeżeli sprzedawca dzwoni do twoich drzwi albo nie będąc o to proszony, albo w następstwie nie umawianej z tobą rozmowy telefonicznej, ty zaś zawierasz z nim umowę kupna-sprzedaży, masz 10 dni od dnia jej zawarcia na odstąpienie od umowy, o czym przedsiębiorca ma obowiązek poinformować cię na piśmie. Powinieneś to zrobić na piśmie (!) i przekazać sprzedawcy osobiście albo listem poleconym, najlepiej za potwierdzeniem doręczenia, żebyś miał na piśmie dowód swej decyzji na wypadek sporu. Jeżeli przedsiębiorca nie poinformował cię o tym prawie, to termin dziesięciodniowy nie rozpoczyna biegu i nasze prawo do odstąpienia od umowy ulega wydłużeniu. Okres ten nie może jednak przekroczyć trzech miesięcy.
Jeżeli kupujesz na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa ze spłatą na raty, masz automatycznie dziesięciodniowy „okres na odstąpienie”, w którym to czasie możesz zrezygnować z kredytu pobranego na cel zakupu. Uwaga: Jeżeli minie okres 10 dni, w którym przysługuje prawo do zwrotu, a sprzedawca nie wywiąże się ze swoich obowiązków, nie zwalnia to kupującego od obowiązku spłaty rat kredytu! Ustawa o kredycie konsumenckim (z dnia 24 maja 2010 r.) wprowadza czternastodniowy „okres odstąpienia od umowy”. Nowe założenia do ustawy o kredycie konsumenckim wprowadzono w związku z implementacją dyrektywy parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki.
Prawo, które cię chroni
Europejskie standardy ochrony konsumenta, który zawiera umowę poza lokalem przedsiębiorstwa, zebrane są w Dyrektywie 85/577/EWG z dnia 20 grudnia 1985 r. w sprawie ochrony konsumentów w odniesieniu do umów zawartych poza lokalem przedsiębiorstwa (Dz.U.UE.L.85.372.31). W prawie polskim zagadnienia te uregulowane są w Ustawie z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz.U.00.22.271).