O tym, że najlepsza jest kawa właśnie z ekspresu, nikogo już dziś przekonywać nie trzeba. Większość z nas nie potrafi zacząć dnia bez filiżanki dobrej kawy. Jaki zatem ekspres wybrać, by dobrze zacząć dzień?
Kawę można parzyć na wiele sposobów, najgorszym z rozwiązań – ale nadal najpopularniejszym w Polsce – jest zalanie zmielonego ziarna wrzątkiem. Wszystkie zalety czarnego ziarna w pełni wykorzysta ekspres. Urządzenia tego typu dzielą się na przelewowe i ciśnieniowe. Nadal najpopularniejsze są te pierwsze, także z racji niższej ceny, ale to ekspresy ciśnieniowe oferują smakoszom więcej możliwości parzenia i degustowania. Z drugiej strony kawa z ekspresu przelewowego ma wiele zalet, ma na przykład mniejszą moc i łagodniejszy smak. Urządzenia tego typu są także proste w obsłudze.
Trudno liczyć na pomoc
Oferta rynkowa ekspresów do kawy jest bardzo duża. Zawiedzie się jednak ten, kto chciałby kupić wybrany, konkretny model w pierwszym lepszym supermarkecie, nie wspominając już o małym osiedlowym sklepie. W ofercie jest ponad dwadzieścia różnych modeli, jednak w sklepie można znaleźć zaledwie kilka. Na dodatek nie ma co liczyć na pomoc obsługi. Z przeprowadzonego sondażu wynika, że pracownicy dużych marketów nie znają wszystkich funkcji zaparzaczy i nie umieją wyjaśnić wielu określeń umieszczonych w folderze lub nawet instrukcji użytkowania. Zdarza się, że dużą wiedzę na ten temat ma personel małych specjalistycznych sklepów z urządzeniami AGD. Jedno jednak jest pewne – jeśli chcemy kupić zaparzacz, który spełni nasze oczekiwania, trzeba najpierw poznać oferty rynkowe.
Małe dzieła sztuki
Obudowa tego rodzaju ekspresu wykonana jest najczęściej z tworzywa sztucznego, rzadziej z metalu. Wiele współczesnych modeli bardziej przypomina małe dzieła sztuki niż sprzęt AGD. Rynek oferuje nam ekspresy różnych kształtów i w bogatej palecie barw. Wymyślne kształty dzbanków mają oprócz celów marketingowych także cel praktyczny. Jest nim zatrzymanie aromatu kawy i jej ciepła. Niektóre dzbanki zabezpieczono przed stłuczeniem, izolując je odpornym tworzywem, podtrzymującym dodatkowo przez pewien czas temperaturę naparu. Bywają naczynia o wyjątkowym kształcie, opóźniającym utlenianie się kawy (np. Philips). Termosy obudowane w plastik lub metal, dzięki hermetycznej zakrętce, mają zdolność dłuższego przechowywania gorącego i aromatycznego napoju nawet do 6 godzin (np. Moulinex).
Konstrukcja
Większość elementów ekspresu jest ruchoma, by było łatwo utrzymać go w czystości. Należą do nich zbiornik na wodę – zaopatrzony w specjalną skalę, która informuje o liczbie naczyń gotowego napoju oraz pojemnik na napar – najczęściej szklany lub żaroodporny dzbanek, ale są firmy, które montują również termosy i specjalne, odporne na wysoką temperaturę filiżanki.
Do stałych elementów ekspresu przelewowego należy: pojemnik z grzałką, w którym podgrzewana jest woda oraz płyta grzejna, wykorzystująca moc grzałki i długo podtrzymująca temperaturę gotowej kawy. Aby po wyjęciu dzbanka kawa z filtra nie kapała na płytę grzejną, zaparzacze mają zamontowany niewielki zaworek, zatrzymujący wodę. Bardzo wygodną funkcją jest „programator” (timer), umożliwiający włączenie zaparzacza o dowolnej godzinie. Jest to wygodne zwłaszcza dla kogoś, kto chce mieć gotową kawę natychmiast po obudzeniu się. Jeśli nie mieszka w „inteligentnym budynku” z dedykowaną instalacją elektryczną i odpowiednią centralą sterującą, może się poratować takim właśnie modelem. Może on też mieć zamontowany sygnalizator akustyczny, informujący o zakończeniu parzenia kawy czy herbaty. Przewód zasilający nie powinien być zbyt długi, aby nie przeszkadzał np. na blacie kuchennym i nie został przypadkowo przecięty. Możliwość jego zwijania do specjalnego schowka nie jest ważną funkcją, ponieważ zaparzacz i tak zwykle jest podłączony do sieci na stałe.
Moc ekspresu
Generalna zasada jest taka, że im większa jest moc grzałki, tym szybciej kawa zostanie zaparzona. Są jednak różne szkoły parzenia i jeśli ktoś chce ten proces wydłużyć, to powinien kupić urządzenie z dwoma grzałkami lub funkcją „dwustopniowego czasu parzenia”. Zaparzacz z dwoma grzałkami można wtedy włączyć na szybsze lub wolniejsze parzenie. Niekiedy stosuje się jedną grzałkę, w obwód której – za pomocą specjalnego przełącznika – dołączany jest dodatkowy opornik, ograniczający płynący przez nią prąd i zmniejszający jej grzanie. Producenci stosują też inne rozwiązania powodujące mocniejsze lub słabsze parzenie kawy. Moc urządzeń waha się od 500 do 1450 W.
Filtrowanie
W zbiorniku, do którego wsypujemy grubo zmieloną kawę, zainstalowane są filtry. W ekspresach przelewowych stosuje się dwa rodzaje filtrów:
– stałe – do wielokrotnego użytku, wykonane z plastikowej lub pozłacanej metalowej siateczki, którą wystarczy po użyciu wypłukać pod bieżącą wodą
– papierowe – można je użyć tylko raz.
Dodatkowo dla poprawienia jakości wody w niektórych typach urządzeń stosowane są filtry antychlorkowe (np. UFESA), usuwające brzydki zapach i zły smak wody, spowodowany nieczystościami organicznymi i chlorem. Oczywiście, stosowanie takich filtrów nie zawsze ma sens. Jeśli ktoś ma własne ujęcie smacznej wody lub kupuje ją w sklepie, nie ma powodu do kupowania zaparzacza z takim właśnie filtrem.
Interesującym rozwiązaniem są też filtry antywapienne, które producenci montują w swoich produktach (np. Braun), zdecydowanie poprawiają one smak kawy i przedłużają żywotność urządzenia. Niektóre ekspresy mają także pokryty srebrem filtr węglowy, który poprawia jakość wody i zapobiega rozwojowi bakterii.
Niektóre modele zaparzaczy umożliwiają parzenie nie tylko kawy, ale także herbaty i ziół. Nie dla wszystkich klientów jest zrozumiałe, dlaczego dotyczy to tylko niektórych urządzeń. Otóż problem polega na tym, że zapach herbaty i ziół, umieszczonych w filtrze, przenikałby do plastykowego pojemnika, co w przyszłości powodowałoby zmianę smaku i aromatu kawy. Dlatego niektórzy producenci oferują dodatkowy wkład do umieszczenia w dzbanku, przeznaczony tylko dla herbaty i ziół.
Natężenie aromatu
Funkcja „wyboru natężenia aromatu” sprawia, że gorąca woda skapywać może wprost na kawę umieszczoną w filtrze lub na ścianki filtra, gdzie ulega minimalnemu schłodzeniu. Są też rozwiązania polegające na tym, że regulowany jest przepływ wody skapującej do filtra. Jeszcze inny sposób: zanim kawa zacznie kapać do dzbanka, przetrzymywana jest przez dłuższy czas razem z wrzątkiem we filtrze. Natomiast „dwustopniowy system parzenia” polega na wstępnym zraszaniu kawy wrzątkiem, a następnie parzeniu właściwym.
FUNKCJONALNY EKSPRES
Do najważniejszych udogodnień w obsłudze nowoczesnych ekspresów należą:
– blokada kapania
– kontrolna lampka informująca o pracy urządzenia
– bezpiecznik termiczny wyłączający zasilanie podczas usterki
– wyjmowany zbiornik na wodę
– programator z wyświetlaczem pozwalającym uruchomić ekspres o wybranej godzinie
– sygnał dźwiękowy po zakończeniu pracy
– automatyczny wyłącznik
Pierwsze użycie i bezpieczne czyszczenie ekspresu
Użytkownik nowego ekspresu powinien umyć jego ruchome elementy. Następnie nalać do pojemnika wodę, złożyć wszystkie części i nie wsypując kawy podłączyć ekspres do sieci, ponieważ producenci zalecają kilkukrotne uruchomienie nowego ekspresu „na czysto”. Przed rozpoczęciem czyszczenia płyty czy obudowy należy pamiętać o wyłączeniu urządzenia z prądu. Po kilkudziesięciu parzeniach nie zapominajmy o odkamienieniu ekspresu przy użyciu dostępnych w sklepach AGD preparatów.
Instrukcja obsługi
Oprócz istotnej rzeczy, jaką jest okres gwarancji i wykaz punktów serwisowych, koniecznie powinno się zwrócić uwagę przy zakupie na instrukcję obsługi. Powinna ona być w języku polskim i rzetelnie, a co najważniejsze – zrozumiale napisana. Nieraz spotykamy tak zredagowane instrukcje urządzeń, że nawet po kilkakrotnym ich przeczytaniu nie mamy pojęcia, jak uruchomić zakupiony sprzęt.